Weerstandsvermogen en risico's

De groei van het gemeentefonds is gekoppeld aan de ontwikkeling (accres) van de netto rijksuitgaven. Jaarlijks blijkt dat de ontwikkeling van het accres één van de grootste risicoposten voor de gemeente is. Bijstelling van de accressen voor de komende jaren  is een reëel risico.  Wij houden rekening met een structureel (midden) risico van 1%, zijnde € 3,9 miljoen.   

Algemene uitkering 1% verdeelrisico

Een ander reëel risico betreft de verdeelsystematiek van de algemene uitkering en enkele integratie-uitkeringen. Thans vindt er een breed onderzoek naar de verdeelsystematiek van het gemeentefonds als geheel. De uitkomsten worden eind 2020 verwacht en gaan in per 2022. Het risico op afwijkingen  is groot en kan zowel voor- als nadelig voor Zwolle uitpakken. Daarnaast  is jaarlijks sprake van bijstelling van de landelijke verdeelmaatstaven en is de uitkering mede afhankelijk van de ontwikkeling van de verdeelmaatstaven bij de andere gemeenten. In de risicomatrix is voor het verdeelrisico's een midden risicobedrag opgenomen van ca € 3,9 miljoen (1% structureel risico).

Sport: btw-vrijstelling

Vanaf 2019 is een wetswijziging omtrent de btw-sportvrijstelling doorgevoerd. Door wetswijziging komt het recht op vooraftrek van btw die aan gemeenten in rekening is gebracht over de kosten die toerekenbaar zijn aan de ter beschikking stellen van sportaccommodaties te vervallen. Het Rijk gaat de gemeenten voor dit nadeel compenseren via de nieuwe specifieke uitkering Sport.  Echter naar de huidige stand van zaken is sprake van een hogere declaratie van de gemeenten dan het beschikbare budget bij het Rijk. Onduidelijk is of het Rijk zorgt voor een volledige compensatie. Voorlopig schatten wij het risico hoog in.

Btw-compensatiefonds als onderdeel van Gemeentefonds

De verrekening van de onder- of overuitputting op het btw-compensatiefonds wordt via het gemeentefonds met de gemeenten verrekend. Anders gezegd, als de gemeenten in gezamenlijkheid meer btw declareren dan er in het fonds aan budget zit.

Inschatting terug te betalen gedeclareerde(compensabele) btw vanaf 2019

De belastingdienst heeft voor de jaren tot en met 2018 in 2019 de controle afgerond. Het risico op terugbetalingen bij toekomstige controles schatten wij in op € 100.000 per jaar (tezamen €200.000) tegen een middenrisico.

Volumerisico's opbrengstramingen

Volumerisico's doen zich voor bij de OZB en bij diverse eigen heffingen zoals bouwleges, leges burgerzaken, markt- / havengelden. Ook het volume van geraamde dividenden is te zien als een risicopost. Het risicodeel op deze posten is in de risicomatrix gesteld op 10% van de geraamde bedragen en heeft een structureel karakter. In de risicocalculatie is in totaal circa € 1,91 miljoen als risicobedrag opgenomen (als midden risico).

Programma Aanpak Stikstof (PAS)

De ontwikkeling omtrent de PAS (stikstof) kunnen ook behoorlijke effecten hebben op begrotingsposten die gevoelig zijn voor ontwikkelingen in de bouw. Bijvoorbeeld het gemeentefonds (accres, minder woningen/inwoners), OZB, bouwleges, grondexploitaties. Er zijn beheersmaatregelen genomen op dit dossier. De aanvragen omgevingsvergunning bouw kunnen inmiddels bijna allemaal worden verleend. Ten aanzien van de ontwikkeling van grote woningbouwopgaven zijn en worden oplossingsrichtingen ontwikkeld. Bij deze opgaven is sprake van vertraging.

Dividenduitkeringen

De gemeente ontvangt jaarlijks dividenduitkeringen van een aantal verbonden partijen. In de risicocalculatie wordt rekening gehouden met een daling van 10% van de dividenduitkeringen.  

Omgevingsvergunningen

De omgevingswet, wet kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB), pilot digitaal aanvragen rijbewijzen en digitaal aanvragen reisdocumenten zijn ontwikkelingen die gevolgen (kunnen) hebben voor de dienstverlening van Zwolle aan haar burgers en bedrijven.