Fysiek Domein

Belangrijkste element van een gezonde en vitale economische structuur is werkgelegenheid. Zwolle wil een aantrekkelijke werkstad zijn voor eigen inwoners en de regio. Een stad waar het aantrekkelijk is voor bedrijven om zich te vestigen. Het gewenst effect is dat er meer banen komen in Zwolle.
Voor een blijvend krachtig economisch fundament dient een concurrerend ondernemersklimaat te worden gecreëerd, nu en in de toekomst. Voor bedrijven is het van groot belang dat het regionale ondernemersklimaat vertrouwen geeft om te investeren. Ondernemers kiezen voor de strategische ligging van Zwolle en de gemeente creëert de juiste randvoorwaarden waarbinnen bedrijven kunnen vestigen, uitbreiden of vernieuwen.

De gemeente zorgt niet zelf voor de banen, dat doen bedrijven en instellingen. Het gaat hierbij zowel om directe als indirecte banen.  Want voor het goed kunnen functioneren moet een bedrijf of instelling weer een beroep doen op andere bedrijven en instellingen. De gemeente kan hierbij wel helpen.  Een sterk accountmanagement en professionele organisatie dragen hier aan bij. Niet alleen omdat we hiermee in goede tijden de economische structuur en vitaliteit van Zwolle versterken. Tijdens de coronocris is ook duidelijk geworden dat bedrijven en instellingen een helpende en meedenkende gemeente waarderen.

Ook de samenwerking met de andere gemeenten in de regio vinden we belangrijk, want als sterke regio kunnen we ondernemers nog beter van dienst zijn. Uitgangspunt is dat ondernemers in Zwolle en regio kunnen rekenen op een dienstverlenende gemeente die ruimte geeft om plannen te ontwikkelen.

Eén van de belangrijkste succesfactoren voor de economische groei is de aanwezigheid van voldoende geschoolde arbeidskrachten. Daarom blijven wij de komende jaren investeren in de Human Capital-agenda. Dit is des te meer nodig omdat er als gevolg van de coronacrisis mogelijk ook toenemende werkloosheid zal ontstaan.  In de Human Capital Investeringsagenda staan centraal:

• Beschikbaarheid van gekwalificeerde mensen: voldoende arbeidskrachten nu en op middellange termijn.
• Inclusiviteit: iedereen doet mee, elk talent telt en krijgt ruimte om te ontwikkelen.
• Wendbaarheid van mensen en systemen: de uitdaging is ervoor te zorgen dat mensen en organisaties voorbereid zijn op permanente ontwikkelingen en veranderingen in het werk.

De uitvoering van de zogenaamde Regio deal staat hierbij in 2021 en verdere jaren centraal. We werken samen met het onderwijs, het bedrijfsleven en medeoverheden zoals de provincie Overijssel aan de regionale arbeidsmarkt

Een ander belangrijk punt voor 2021 is de  start van de uitvoering van het in het najaar van 2020 vastgestelde vastgestelde economisch perspectief. Kern hiervan is dat Zwolle zich wil  profileren als Experimentele Hanzestad binnen het stedelijk netwerk Nederland en het vergroten van  de aantrekkingskracht voor nieuwe ondernemers, young potentials en start-ups door haar inzet binnen de Regio op het versterken van de kennisintensieve en stedelijke clusters.

We versterken de werkgelegenheid door het creëren van een concurrerend en toekomstbestendig vestigingsklimaat voor bedrijven en instellingen, zodanig dat:

• Bestaande bedrijven door goede en gerichte dienstverlening aan Zwolle blijven verbonden:
  • We ruimte creëren voor nieuwe initiatieven en ontwikkelingen, met passende randvoorwaarden.
  • We focussen op directe en indirecte banen.
  • We samenwerking tot stand brengen tussen onderwijs, ondernemers, overheid, omgeving (4-O's).
  • De tevredenheid over de dienstverlening aan ondernemers stijgt.

• Nog niet in Zwolle gevestigde bedrijven voor Zwolle kiezen:
  • De groei van het aantal vestigingen minimaal op landelijk niveau ligt.
  • De groei van het aantal nieuwe bedrijven / startende ondernemingen minimaal op het landelijk gemiddelde ligt.
  • Het kwalitatief en kwantitatief aanbod van werklocaties in balans is met de vraag in de markt.
  • De leegstand van kantoren en bedrijfspanden, uitgedrukt in een percentage, in Zwolle onder de respectievelijke landelijke leegstandscijfers ligt.
• Vanuit onze strategische opgave "Human Capital en topwerklocaties":
  • Een aantrekkelijk ondernemersklimaat wordt gecreëerd voor de clusters health / zorg, kunststoffen, klimaat en energie.
  • De verbinding tussen economie, onderwijs en arbeidsmarkt wordt versterkt.
  • Een beter beeld ontstaat van kanssectoren, benodigde skills en het arbeidspotentieel in de regio.
  • Een betere geleiding ontstaat van a) werk naar werk, (b) opleiding naar werk en van (c) geen werk naar werk

Actieprogramma MKB 2019 - 2022

Visie Topinnovatiecentra

Programmaplan Topinnovatiecentra

Nota ecosysteem starters en startups en creatieven

Kadernota kantorenlocaties Zwolle 2011 - 2020

Economische agenda  Regio Zwolle 2018 – 2022, economic board Regio Zwolle -

Afspraken regionale bedrijvenprogrammering West-Overijssel (2019-2022)

Uitvoeren accountmanagement en investeren in de dienstverlening aan ondernemers
De coronacrisis heeft het belang van accountmanagement en een goede dienstverlening aan ondernemers duidelijk gemaakt. Het snel kunnen schakelen en steeds kunnnen aanpassen aan veranderende omstandigheden was en is zeer belangrijk.  De ervaringen van het tijdelijk ondernemersloket willen we  inzetten in de structuur van werken. Het schakelen met regiogemeenten en MKB Nederland Regio Zwolle, partners in de stad vanuit verschillende ondernemersdoelgroepen is belangrijk. In 2021 willen we samen toewerken naar een MKB Actieplan.

In de organisatie van het accountmanagement richting ondernemers gaan we sectoraal werken en komt meer nadruk op het verdiepen van kennis en data van de sector.  Het vastgestelde Economisch Perspectief gaat uit van keuzes.  Dit moet ook focus geven aan de inrichting van accountmanagement.

Verkenning uitbreiding Hessenpoort in regionale context
Conform de regionale programmeringsafspraken is Hessenpoort in West-Overijssel aangewezen als dé locatie voor grootschalige bedrijvigheid. Hessenpoort staat daarmee op pole position om belangrijke logistieke investeringen en ruimtevraag in en voor de regio te huisvesten.
Omdat Hessenpoort op korte termijn kwalitatief niet meer kan voorzien in grootschalige marktvraag, is in 2020 marktonderzoek binnen de marktregio uitgevoerd. Deze update van Hessenpoort in de regionale context is belangrijke input om de verkenning in 2021 naar uitbreiding van Hessenpoort beter te onderbouwen. Met de toename van de goederenstromen vanuit en naar de Regio Zwolle groeit de vraag naar multimodaliteit. Naast weg en water is parallel onderzoek naar de haalbaarheid van een spoorterminal gaande, die is voorzien op toekomstig plangebied van Hessenpoort.

Afstemming van werklocaties binnen de regio
De regionale samenwerking zal in 2021 verder geïntensiveerd worden via de Tafel Leefomgeving van de Regio Zwolle. De onderzoeken van Bureau Buiten naar de toekomstbestendigheid van bedrijventerreinen in de regio geven inzicht in het  kwalitatieve niveau van bedrijventerreinen om aan de toekomstige vestigingswensen (zoals multimodaliteit) van (inter)nationale bedrijven te voldoen. Met een concrete verbeteraanpak streven we in regionale samenhang naar een mooi en complementair palet aan vestigingslocaties.  

Realisatie tijdelijke parkeervoorziening vrachtwagens
Eind 2020 is/wordt een tijdelijke parkeervoorziening ingericht op het voormalige ROVA terrein. In 2020 heeft de provincie een ‘Meerjarenprogramma vrachtwagen parkeren’ vastgesteld. De ambitie is, samen met logistieke stakeholders (o.a. gemeenten), een netwerk te realiseren van veilige en beveiligde truckparkings met passende voorzieningen en de juiste geografische spreiding zodat chauffeurs kunnen rusten, en het voorkomen van overlast elders zodat de parkings optimaal worden benut.  Zwolle neemt deel aan de provinciale aanpak om te komen tot een regionale parkeervoorziening voor de langere termijn.  

Uitvoeren economisch perspectief: blik op de toekomst
Zwolle groeit. Als onderdeel van het Stedelijk Netwerk in Nederland verwachten we dat die groei alleen maar verder zal toenemen. We hebben de ambitie om de 4e economische Regio van Nederland te worden.  Dit vraagt om extra inzet. Ook, omdat de cijfers laten zien dat Zwolle achterloopt als het gaat om het aantal snelgroeiende bedrijven en daarmee op het gebied van innovatie. Terwijl Zwolle een enorme potentie heeft!
Daarom hebben we gewerkt aan het voorstel voor een Economisch Perspectief. Met dit Economisch Perspectief willen we onze eigen rol als lokale overheid goed tegen het licht houden en aangeven welke belangrijkste kansen en uitdagingen voor ons liggen om toekomstbestendigheid van Zwolle te vergroten en de economische positie van de Regio Zwolle verder te versterken. Dit Economisch Perspectief schetst het Perspectief dat we voor ons zien. En is bedoeld als fundament voor het maken van verdere beleidskeuzes, die op ons afkomen in de ontwikkeling van Zwolle. Om het economisch perspectief te kunnen uitvoeren zijn aanvullende middelen nodig, waarvoor als onderdeel van de Begroting 2021 ter uitvoering van dit doel wordt voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstel 21 (economisch perspectief).

Stimuleren Starters, Startups en Impact ondernemers
De afgelopen jaren hebben we dit thema incidenteel ingevuld onder de noemer Starters en Start-ups. Veel startende ondernemers richten zich op het impact ondernemen. Aanvullend, specifiek beleid om de groep startende ondernemingen in Zwolle te houden en aan te trekken, zal tevens impact ondernemers aantrekken. Er is deels een overlap, maar ook weer niet. Om efficiënt te kunnen werken hebben we deze onderwerpen bij één functionaris gelegd. Als onderdeel van de Begroting 2021 wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstel 20 (Sociaal ondernemerschap, starters en start-ups).

Voor impact ondernemen is een 2-jarige Stimuleringsaanpak impact ondernemen geschreven, waarbij we ons richten op het vergroten van kennis en inzicht in impact ondernemers, het versteken van het ecosysteem, het bevorderen van meer werk voor impact ondernemers, het bevorderen en verleiden van ondernemers, studenten en overheid om te ondernemen met impact en het aantrekken van impact ondernemers naar Zwolle.

In Zwolle zijn veel initiatieven voor startende ondernemingen en start-ups.  Er komt een plan, welke aansluit op de Stimuleringsaanpak impact ondernemen. Ook hierin staat de visie, doelgroep en worden knelpunten genoemd die we gaan oppakken. De knelpunten zitten met name  op het verbinden van initiatieven, het inzichtelijk maken van hetgeen er is, de koppeling tussen ondernemers, onderwijs, overheid. We gaan met ondernemers en onderwijs om tafel om tot initiatieven te komen die gedragen worden door de stakeholders en bijdragen aan het oplossen van de knelpunten.

Doel 5.1.1

Continueren samenwerking in Port of Zwolle
In lijn met de samenwerkingsovereenkomst van Port of Zwolle wordt nadrukkelijk toegewerkt naar verbreding van de havenfocus naar  de gehele logistieke keten en aansluiting op de Human Capitalagenda. Deze lijn komt overeen met die van Port of Twente en Port of Deventer. Met name voor (inter)nationale lobby en marketing is er hechte samenwerking op provinciaal niveau: Ports of Logistics Overijssel (POLO). In 2018 is gestart met een verkennend onderzoek naar de mogelijkheden van een regionale spoorterminal. In 2020/2021 wordt in samenwerking met de Provincie Overijssel een update van de marktbehoefte uitgevoerd. Mits uit deze update blijkt dat het regionale marktvolume nog steeds voldoende ruim wordt geacht voor een rendabele spoorterminal, zal verdiepend onderzoek worden gedaan naar de businesscase en de operationeel technische en ruimtelijke aspecten om een spoorterminal te realiseren.

Inzet op de topinnovatiecentra (nieuwe tekst Hubald moet nog komen)
In 2019 heeft uw Raad de visie en het programmaplan Topinnovatiecentra vastgesteld. In de visie is de volgende ambitie vastgesteld: “Het creëren van hoogwaardige technologische broedplaatsen met een scherp innovatief profiel en grote aantrekkingskracht en uitstraling, waar gerenommeerde innovatieve en internationale bedrijven en veelbelovende startups hun thuisbasis hebben.” Het programma Topinnovatiecentra moet leiden tot een drietal ontwikkelingen: verhoging van het aantal banen, versterking van de human capital (arbeidsmarkt voorbereiden op een nieuwe economie) en beantwoording van maatschappelijke vraagstukken.

De keuze is gemaakt om wat betreft topinnovatiecentra ons te richten op het Polymer Science Park (PSP) en het Health Innovation Park (HIP). De middelen voor 2021 worden met name gebruikt voor de inzet van een programmamanager en -secretaris, om daarmee capaciteit beschikbaar te hebben voor het verder ontwikkelen van de bestaande en nieuwe innovatiecentra. Hiermee zorgen wij voor een duidelijk aanspreekpunt en verankering van de opgedane kennis. Daarnaast is er budget gereserveerd om subsidies te verstrekken aan PSP en het HIP en om verder onderzoek te doen naar het bestendigen van beide centra.

• Voor PSP is Twijnstra Gudde momenteel bezig met het uitwerken van de businesscase. Voor deze businesscase zijn via het Stadsontwikkelfonds al middelen gereserveerd voor de aanpak van de openbare ruimte. PSP heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan meer zelfstandigheid en is dus minder afhankelijk van subsidies. Wel dient de campus verder aangepakt te worden om aantrekkelijk te blijven voor bedrijven. Hierover zijn we met diverse partijen in gesprek.
• Voor het HIP heeft met de komst van de nieuwe directeur nieuwe en aangescherpte plannen opgesteld. Omdat innovatie in de zorg veelal afhankelijk is van een onrendabele top, verwachten we dat steun vanuit de overheid ook in 2021 nodig is. Wel willen we samen werken aan meer zelfstandigheid en minder afhankelijkheid van subsidies,   
• Daarnaast willen we ook ruimte houden voor opkomende innovatiecentra, die voldoen aan de criteria zoals die in het programmaplan zijn geschetst. Zo zien we dat met de ontwikkeling van de Spoorzone ook het innovatiekwartier, met daarbinnen Perron038, steeds verdere aandacht krijgt en ondersteund wordt door het bedrijfsleven.
• Bij de financiering van de innovatiecentra is overigens altijd sprake van cofinanciering. Deze financiering komt uit de markt, van onderwijspartijen en van overheden (provincie, waterschap).

Continuering inzet op Human Capital (aanvullen tekst door ????)
De economische groei van Regio Zwolle nu en in de toekomst vraagt om een goed werkende arbeidsmarkt. Vitaal en veerkrachtig om de uitdagingen van de toekomst aan te pakken: technologisering / automatisering, verdwijnende banen, nieuwe soorten werkgelegenheid en leven lang ontwikkelen. Alles valt of staat met ons menselijk kapitaal. Beschikbaarheid, wendbaarheid en inclusiviteit zijn daarbij sleutelwoorden. De Human Capital Agenda is daarmee een van onze grote strategische opgaven om te werken aan oplossingen voor vandaag én morgen. Overheden, werkgevers, onderwijsinstellingen, vakbewegingen en het UWV werkbedrijf bundelen hun krachten. In een publiek – private samenwerking tussen alle partners wordt gewerkt aan de vraag van werkgevers én aan het gehele arbeidspotentieel van Regio Zwolle.  Bovenstaande is onderdeel van de Regiodeal

Gemeentelijke grondexploitaties
Onder dit doel zijn de diverse grondexploitatie-projecten opgenomen die bijdragen aan de realisatie van een toekomstbestendig vestigingsklimaat voor bedrijven: Marslanden-Zuid, Hessenpoort, en Wipstrikkerallee. Het projectoverzicht geeft inzicht in de totale investeringskosten, gebaseerd op de Meerjaren Prognose Vastgoed. Binnen doel 6.1.5 wordt het totale resultaat van ons grondbeleid in relatie tot de voorziening en reserve Vastgoed verantwoord. Voor verdere onderbouwing van de afzonderlijke grondexploitaties wordt verwezen naar de Meerjaren Prognose Vastgoed.

Economische ontwikkeling Logistiek

Topinnovatiecentra

Human Capital

Human Capital 2019-2023

Digitale dienstverlening ondernemers

Stimulering Zwolse economie

Port of Zwolle

Startende ondernemers

Tijdelijke voorziening parkeren/evenementen Voorsterpoort

Bouwgronden in exploitatie Economie:

* Hessenpoort

* Wipstrikkerallee (niet commercieel)

voorgestelde mutaties:

Sociaal ondernemerschap etc.

Economisch Perspectief