Fysiek Domein

Een duurzame groei en ontwikkeling van de stad staat centraal. Hiermee staan we voor verschillende uitdagingen. Zo moeten we als stad de transitie maken naar een duurzame energievoorziening. Het veranderende klimaat vraagt ons om na te denken over hoe we de stad en omgeving hier zo goed mogelijk op inrichten en klimaatadaptief maken. Maar ook de transitie naar een circulaire economie vraagt onze aandacht. Een circulaire economie is een herijking van de economie waarin iedereen − zowel bedrijven, instellingen als burgers − bewuster omgaan met de beschikbare grondstoffen en verspilling tegengaan. In het denken over de circulaire economie wordt vanuit verschillende invalshoeken naar de economie gekeken, zoals de sociaal-maatschappelijke, technische, economische en ecologische invalshoek. Wat bindt is de notie dat de leverbetrouwbaarheid en beschikbaarheid van ruwe grondstoffen de komende jaren gaat afnemen. In de plaats van dit te laten gebeuren, wordt actie ondernomen om de economie slimmer te organiseren in een circulaire economie.

We zien kansen om de strategische opgaven waar we voor staan ook te benutten om onze economie te versterken. De opgaven rond circulaire economie, klimaatadaptatie en energietransitie kunnen als een motor dienen voor (nieuwe)kennis en technieken die bijdragen aan de veranderende economie. Zo ontstaan er vanuit "Energietransitie" grote en kleine energie-opwekkers, kunnen er coöperaties (lokale bedrijfjes) ontstaan en grote energieleveranciers zullen zoeken naar nieuwe business modellen. Rondom de klimaatopgave heeft Zwolle met de Climate Campus nu al een naam opgebouwd als stad van kennis rond dit thema, en het huisvesten van de ‘demodelta’ waar meerdere partijen met elkaar samenwerken om de vraagstukken die er liggen aan te pakken. Duurzame 'branding' is goed voor de regio. De maatschappelijke opgaven die voor ons liggen zullen hoe dan ook voor werkgelegenheid zorgen bij bedrijven die hun rol pakken binnen de transities.

We faciliteren de veranderende economie, zodanig dat:

• Duurzaamheid sterk wordt verbonden met de Zwolse Economie door in te zetten op klimaatadaptieve, circulaire en energiebesparende maatregelen bij nieuwe initiatieven in de gebouwde omgeving.
• We samen met partners in de stad en regio initiatieven faciliteren waarmee bedrijven worden gestimuleerd en verleid.
• Wordt ingezet op klimaatadaptieve, circulaire en energiebesparende maatregelen bij nieuwe initiatieven in de gebouwde omgeving waarmee duurzaamheid wordt verbonden aan de Zwolse economie
• Strategische opgaven als circulaire economie, klimaatadaptatie en energietransitie ook vanuit een economische benadering concreet betekenis krijgen, en aan deze concepten een verdienmodel ten grondslag komt te liggen.
• We binnen de Regio Zwolle gezien worden als één van de trekkers voor het onderwerp.

Transitieagenda Circulaire economie Rijksoverheid

Het aantal circulaire initiatieven zowel binnen de gemeentelijke organisatie als door inwoners en ondernemers begint nu steeds groter in aantal en impact te worden. Het is nu zaak deze trend door te zetten en als gemeente verder te ondersteunen. We kiezen ervoor om een faciliterende rol in te nemen. De gemeente volgt de ambities van de Rijksoverheid. Deze zijn:

• 100% circulair in 2050.
• In 2030 een (tussen)doelstelling van 50% minder gebruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen).
• In 2021 wordt 10% circulair ingekocht.
• 2023 wordt 100% van de bouw circulair aanbesteed.

Een 100% circulaire economie is gericht op behoud van de waarde van alles wat al in omloop is, met als uiteindelijke doelstelling een economisch systeem dat binnen de grenzen van de aarde blijft. Doel voor 2021is het doorzetten van het aantal initiatieven en het verankeren van de opgedane kennis. Voor het geldt dit zowel intern als gemeentelijke organisatie als ook extern. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen drie categorieën:

• Intern, gemeente als inkoper.
• Intern-extern, gemeente als ontwikkelaar.
• Extern: inwoners en ondernemers.

Als onderdeel van de Begroting 2021 wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstel 22 (circulaire economie). Met dit budget kunnen we initiatieven die grondstoffen (voorheen afval) anders en opnieuw willen inzetten faciliteren. Ook bij herinrichtingen en verbouw-nieuwbouw vervallen nog veel grondstoffen aan de aannemer, veelal door gemak en routine ingegeven. Herinzet is mogelijk als we dit actief oppakken samen met onze stedenbouwkundigen en projectbegeleiders. Tot slot zien we bij zowel bij retail als HORECA nog veel mogelijkheden om binnen de Green Deal projecten op te pakken.

Doel 5.1.2

Circulaire economie bestaat uit drie categorieën van waaruit budget ingezet zal worden:

1. Intern, gemeente als inkoper
Circulair inkopen vormt onderdeel van het actieplan Maatschappelijk Verantwoord Inkopen. Middels diverse trajecten zijn we kennis aan het opdoen hoe circulair te integreren in onze inkoop. Dit vergt veelal een andere aanpak. In 2021 gaan we binnen diverse aanbestedingen inzetten op circulair inkopen. Inhuur van kennis zal ook in 2021 nodig zijn voor nieuwe trajecten en om ontwikkelingen te kunnen bijhouden. Daarnaast willen we waar mogelijk en betaalbaar launching customer zijn.  Dit willen we in 2021 vervolgen met nieuwe, zo mogelijk Zwolse producten. Verder wordt er budget gereserveerd voor het volgen van extra cursussen door medewerkers om kennis over het onderwerp binnen de eigen organisatie te krijgen en te verdiepen.

2. Intern-extern, gemeente als ontwikkelaar
Via aanbestedingen in met name eigen vastgoed en woningbouw kan de gemeente een enorme impuls geven in de bouwsector en in gebiedsontwikkeling. Zo is circulair nog een speerpunt in de ontwikkeling van de Tippe en diverse anderen bouwlocaties. De bouw staat te boek als één van de grootste grondstoffen gebruikers binnen elke gemeente dus in deze sector is ook veel winst te behalen. Zeker ook in combinatie met andere strategische opgave als energie en klimaatadaptie is hier nog veel winst te behalen. We begroten hier gelden voor de inhuur van externe expertise voor onderzoek hoe we gebieden en gebouwen meer vanuit circulaire principes te ontwikkelen. Hiervoor zal naar subsidie door provincie, Rijk en EU gekeken worden. Daarnaast reserveren we handgeld om in pilotprojecten te kunnen participeren die als vliegwiel moeten gaan gelden voor andere ontwikkelingen.

3. Extern: inwoners en ondernemers
Dagelijks worden we door inwoners en ondernemers benaderd met circulaire projecten. Vaak gaat het om vraagstukken omtrent kennis, netwerk en wet- en regelgeving, maar ook is men opzoek naar subsidie. Voor 2021 richten we ons specifiek op:

• Kennisontwikkeling van het MKB, evt. met Kennispoort Regio Zwolle.
• Ondersteuning van inwoners met (nieuwe) projecten die een actieve bijdrage leveren aan de circulaire economie die in de opstartfase geholpen moeten worden. Hiervoor hanteren we de Ladder van Lansink (prioriteitsladder van hoogwaardig hergebruik),  als leidraad.
• Verder opbouwen en verbreden van netwerken, zoals het kwartiermakersoverleg Circulaire Economie en Cirkelstad Zwolle.
• Diverse circulaire projecten in sectoren die benoemd worden door de Economic Board, zoals kunststoffen en Agro & Food die bijdragen aan de regionale circulaire agenda.

In 2021 zal nadrukkelijk worden ingezet op de samenwerking binnen de regio middels de Regiodeal. Met het oprichten van de Living Lab regio Zwolle circulair verwachten we een schaalsprong te kunnen maken. Een aanzienlijk deel van de projecten zal landen in Zwolle, vandaar dat hierbij ook onze bijdrage wordt gevraagd om de co-financiering vanuit het Rijk veilig te stellen.

Daarnaast is er een kleine reservering voor handgeld voor onvoorziene kansen die zich voordoen, veelal in cofinanciering met provincie, Rijk of EU.

Circulaire economie

voorgestelde mutaties:

Circulaire economie